Zbrodnia w sztuce to czwarta z kolei wystawa realizowana przez MOCAK w serii czcej sztuk z najwaniejszymi terminami cywilizacyjnymi, takimi jak historia, sport, nauka czy religia. Do tej pory odbyy si trzy wystawy: Historia w sztuce, Sport w sztuce i Ekonomia w sztuce. Celem tej serii jest ukazanie, jak wiele twrczych inspiracji i moliwoci symbolicznych kryje si w codziennoci. Najnowsza prezentacja, na ktrej zobaczymy prace 40 polskich i zagranicznych artystw, pokazuje rnorodne moliwoci tematyczne, symboliczne i krytyczne, jakie zawiera zbrodnia.
Zbrodnia ujawnia to wszystko, co w czowieku jest fanatycznym oszoomieniem, mroczn bezradnoci i krzywd bez zadouczynienia. Zbrodnia ma dwa rda: albo jest efektem mniejszych zbrodni, rzadko karanych, bo dokonywanych w zaciszu domowym na sabszych, ktrzy potem szukaj odwetu na spoeczestwie, albo wynika z podjudzania ze strony polityki i religii. Zbrodnia odkrywa wielkie bogactwo za, jakie w nas tkwi. Ujawnia skrywane ludzkie skonnoci, pomieszanie sprawiedliwoci z niesprawiedliwoci, eksperymenty na ludzkiej wraliwoci oraz perwersyjn atrakcyjno. Jest lekcj na temat ludzkiej bezradnoci i kulturowej szarpaniny.
Na wystawie mona zobaczy midzy innymi pochodzc z pocztku XX wieku kolekcj portretw policyjnych, dokumentujc przestpcw z jednej z ubogich dzielnic Sydney zapis fotograficzny nie ujawnia popenionych przez nich wystpkw, pozostawiajc widzowi miejsce na domysy. Grafiki Andyego Warhola z serii Krzeso elektryczne (1971) to z kolei prezentacja szczeglnego wiadka zbrodni przedmiotu ustawionego w cakowicie pustej sali egzekucji symbolu brutalnoci i samotnoci mierci. Fotografia krzesa elektrycznego zafascynowaa Warhola do tego stopnia, e wykorzysta j w wielu swoich pracach. Szczeglne miejsce na wystawie zajmuj dziea belgijskiego artysty Dannyego Devosa, ktry w swojej twrczoci ujawnia fascynacj tematyk zbrodni i seryjnych morderstw. Na wystawie mona zobaczy midzy innymi prace odnoszce si do postaci Eda Geina seryjnego mordercy, ktry ze spreparowanych zwok wykonywa przedmioty uytkowe a take Teda Bundyego, Deana Corlla, znanego jako Candyman, czy instalacj nawizujca do gonej sprawy morderstwa aktorki Elizabeth Short, nazwanej Czarn Dali.
W sekwencj historycznych inspiracji wpisuje si praca duetu artystycznego Generic Art Solutions Studium wedug obrazu Portret Innocentego (2010). Artyci w XVII-wiecznej kompozycji Velzqueza, przetworzonej nastpnie przez Francisa Bacona, dopatrzyli si postaci skazaca na krzele elektrycznym. Powsta dyptyk przedstawiajcy czowieka skazanego na fotel i prbujcego z tym walczy. Zbrodni gwatu obrazuje instalacja Doroty Nieznalskiej Modus operandi (1998). Artystka konfrontuje ofiar z oprawc, by podkreli bezradno sprowadzonej do roli obiektu kobiety oraz koszmar zdarzenia i upokorzenie przesucha.
Wystawie towarzyszy obszerna dwujzyczna, polsko-angielska publikacja, rozwijajca tematyk prezentowanych prac, rozwaajca najwaniejsze zagadnienia wynikajce z relacji zbrodnia sztuka. Oprcz tekstw teoretycznych autorstwa Nola Carrolla, Brunona Hoysta, Bogusawa Habrata, Colina Wilsona i Marii Anny Potockiej katalog zawiera bogato ilustrowan cz powicon artystom i pracom pokazywanym na wystawie.
|